[ToMo] Sẽ Ra Sao Nếu Bạn Không Có Bất Cứ Tài Năng Gì? - YBOX

Nếu bạn giống tôi, bạn là một người thiếu năng khiếu, không có hoặc có rất ít tài năng.

Mọi thứ trên đời này dường như chả có gì là dễ dàng khi những người xung quanh chúng ta cứ thản nhiên tiến về phía trước. Bạn không thể làm những điều mình thích theo hướng mình muốn. Bạn đã thử và chả có kết quả gì tốt đẹp cả. Bỗng nhiên một ngày, bạn muốn làm một thứ gì đó để rồi sang ngày tiếp theo bạn phát hiện ra mình đã mất hứng thú với nó.

Bạn biết mùi vị của thất bại ra sao. Rất chi hiểu rõ là đằng khác.

Nếu những điều trên nghe giống bạn vậy thì hãy xem những lựa chọn sau đây nhé:

1. Bỏ cuộc

Bạn không có tài năng gì, vậy thì hãy chọn phương án bỏ cuộc.

Đây thực ra là một phương án khá tốt, đặc biệt là trong khoảng thời gian ngắn hạn. Bỏ cuộc mang đến cảm giác thanh thản. Nhưng thật đấy, bỏ cuộc sao? Nghĩa là bạn sẽ phải quay sang một hướng đi khác hoàn toàn so với ban đầu. Nghĩa là không có cơ hội ngoảnh đầu lại. Ý tôi là, trước đây tôi đã từng có suy nghĩ trở thành một luật sư. Nhưng rồi tôi đã bỏ cuộc (mặc dù từ ngày ấy tới giờ, thỉnh thoảng suy nghĩ ấy cứ ngóc cái đầu xấu xí của nó lên). Tôi hiện tại thì không theo đuổi ngành nghề luật sư. Tôi chưa bao giờ đăng ký bất cứ trường học luật nào hết. Tôi (gần như chắc chắn…chắc thế?) sẽ không trở thành luật sư đâu.

2. Chấp nhận rằng bạn không có năng khiếu

Bạn không có tài năng gì, và bạn nên thừa nhận sự thật ấy.

Nào, làm đi. Tôi sẽ đợi….

…

..

.

Thở ra nào.

Bạn cảm thấy không? Cái cảm giác nhẹ nhõm ngọt lịm ấy. Áp lực bay biến. Bạn vừa chấp nhận điều ấy rồi.

Để tôi nói thẳng điều này nữa nhé: có một số người còn có nhiều tài năng hơn bạn nữa kìa.

Bọn họ…

Thông minh hơn.

Vui tính hơn.

Xinh trai, đẹp gái hơn.

Nhanh nhẹn hơn.

Chúng ta có thể bị chìm nghỉm trong cảm giác ghen tị và chán ghét bản thân vì những gì chúng ta không có…hoặc chúng ta có thể chấp nhận điều ấy rồi tiếp tục tiến về phía trước.

Kể cả những anh hùng bạn biết cũng gặp khó khăn và phải làm việc đề trang trải cuộc sống (chắc thế?!). Có rất ít người sinh ra đã thành công luôn (nhưng thiên tài thì có đấy…thật phiền).

Và một SỰ THẬT khác mà bạn cần biết chính là: bạn có thể sẽ không thực hiện được những gì bạn muốn. Những gì bạn nghĩ về việc “biến điều ấy thành hiện thực” có thể sẽ khác xa so với tưởng tượng của bản thân đấy.

Đặc biệt là khi bạn thấy những người khác tài năng như thế nào còn mình thì lại luôn chật vật bên cạnh. Không trở thành danh hài tài năng nhất thì có làm sao? Nhà văn truyền cảm nhất ư? Hay nghệ sĩ ấn tượng nhất? Vậy nếu không, bạn sẽ làm gì tiếp nào?

Bỏ cuộc? (Quay trở lại số #1) hay….

3. Giữ “chúng” làm sở thích của bản thân

Bạn không có tài năng và bạn nên giữ “chúng” như là một sở thích của bản thân.

“Chúng” là thứ bạn có thể theo dõi và theo đuổi nhưng đó sẽ không phải là nguồn kinh tế chính của bạn. Và điều đó cũng ổn mà. Nếu bạn chả có tài gì (giống tôi), giữ một sở thích cũng được đấy. Sự cân bằng không phải lúc nào cũng chỉ có cái “xấu” và cái “tốt”. Thực ra thì phân biệt rạch ròi giữa xấu và tốt sẽ làm mất đi sự cân bằng. Vì sao lại chỉ có được một trong hai? Vì sao không nào?

Phán xét bản thân sẽ cướp đi mất cái hay ho của sở thích, cướp đi sự đam mê dám làm, dám nói của bạn.

Vậy nên có lẽ một số sở thích của bạn chỉ thích hợp để làm sở thích thôi. Nếu bạn không có năng khiếu ở lĩnh vực này thì sự đam mê ấy cũng chỉ nên giữ làm sở thích. Điều này không có gì là sai trái cả. Bạn không thất bại. Bạn chỉ là người có những thứ để yêu thích. Đó mới là điều quan trọng.

Đôi lời về việc biến sở thích của bản thân thành công việc

À, phải. Nhưng chúng ta đang sống trong một thời đại tuyệt vời (phải không?!) mà mọi thứ vẫn không ngừng được khám phá. Bạn có cảm nhận được hơi thở công nghệ xung quanh mình không?

Có thể.

Nghi hoặc.

Và rồi nghi hoặc - Sẽ ra sao nếu như…chỉ là nếu như…có lẽ mình có thể….

Nhìn vào người này và người ấy đằng kia đi. Bọn họ đều đang kiếm tiền từ sở thích của họ. Vậy nên có lẽ bạn cũng có thể.

Nhưng…đây cũng là một loại tài năng khác. Bạn hiểu không? Phần lớn các công việc mà có thể biến sở thích của bạn thành một thứ kiếm ra tiền đều yêu cầu một loại tài năng khác. Sự nháy bén trong kinh doanh là thứ cần có ở đây. Một chút kiến thức về marketing. Một chút mối quan hệ và tinh thần kinh doanh.

Có lẽ bạn giỏi phát triển sở thích của bản thân hơn người này người nọ nhưng họ lại có tài năng ở lĩnh vực marketing, tiền bạc và kinh doanh hơn.

Chà.

Và đây là những gì mà chúng ta - những con người không có tài năng - ghét nhất: Một số người thậm chí còn có nhiều tài năng hơn chỉ là một. Công nhận điều đó đi. Vậy thì bạn muốn bỏ cuộc (quay lại với phần #1) hay….

4. Làm việc chăm chỉ hơn

Bạn chả có tài năng gì sất, vậy thì chăm chỉ lên nào.

Ôi trời. Đây chính là phần mà tôi chả giỏi tí nào. Chuyện còn khó khăn hơn với những người như tôi và bạn - nhưng con người bất tài. Và hiển nhiên là chả công bằng gì cả khi một số người còn có nhiều tài năng hơn chỉ là một.

Bạn có thể chăm chỉ hơn. Và có lẽ bạn sẽ làm việc hiệu suất hơn chút ít nếu bạn làm việc chăm chỉ hơn, nhưng điều đó có giúp bạn thành công không? Có lẽ không. Vì nếu mà có, thì bạn đã là thiên tài rồi. Và tôi không nghĩ thiên tài dễ làm như vậy.

Vậy nên, đây chính là một phương pháp khác mà rất nhiều người không nói với bạn…

5. ….Đừng làm việc chăm chỉ quá

Bạn chả có tài năng gì sất, vậy nên không cần làm việc chăm chỉ đâu.

Không siêng làm việc thì sẽ ra sao? Thế giới sẽ sụp đổ ư?

Không. Liệu bạn có biết rằng ở một mức độ nào đó, sự rèn luyện sẽ không còn có tác dụng nữa không? Rằng định luật 10 000 tiếng sẽ giúp bạn giỏi hơn, nhưng không phải là giỏi nhất.

Bạn vẫn có thể theo đuổi những gì mình hứng thú và không cần phải làm thật tốt điều ấy. Có rất nhiều y bác sĩ tuyệt vời trên thế giới này nhưng họ đều không phải tuyệt đỉnh của tuyệt đỉnh của thiên tài. Cũng có rất nhiều chủ doanh nghiệp không phải là Unicorn Kings và họ đang có một cuộc đời khá ổn. Đều không phải là tỷ phú ở tuổi tứ tuần nhưng họ đều đang sinh sống và tận hưởng mọi thứ.

Không phải cứ theo đuổi nghệ thuật hay thiết kế là bắt buộc bạn phải xuất hiện ở sự kiện trưng bày MOMA hay Whitney. Không được xuất bản trên tờ báo New York Times thì bạn vẫn có thể trang trải cuộc sống từ việc viết quảng cáo (copywriting).Bạn có thể code mà không phải vì mục đích tạo app hay bắt đầu kinh doanh gì hết. Tất cả những đều này đều ổn cả thôi, bởi vì bạn vẫn luôn học cách để…

6. Phát triển kỹ năng

Bạn chả có tài năng gì và bạn cần phải phát triển kỹ năng của bản thân.

Nhà tuyển dụng sẽ chọn bạn kể cả khi bạn là người không có tài năng gì đặc biệt, nhưng vì bạn có kỹ năng. Những kỹ năng này là thứ mà bạn mong muốn mình sẽ giỏi lên hoặc là thứ gì đó hoàn toàn không liên quan đến sở thích.

Ví dụ như, tôi không thể chơi bóng chuyền một cách chuyên nghiệp. Tôi lùn tịt và không thể đánh bóng. Nhưng tôi thích bộ môn bóng chuyền. Có lẽ tôi có thể, chỉ là có thể thôi nhé, làm việc cho một đội bóng chuyền với tư cách là chuyên viên phân tích kinh doanh hoặc thứ gì đó tương tự. Tôi đoán là tôi vẫn có thể làm được điều ấy. Đây chính là một ví dụ cho việc sở thích (bóng chuyền) có thể kết hợp với kỹ năng (phân tích kinh doanh) mà bạn chọn.

Thỉnh thoảng, sở thích và kỹ năng của chúng ta sẽ tương hợp với nhau, thi thoảng lại không.

Tôi khá chắc rằng rất nhiều người có sự đam mê với việc dạy học. Một số khác nhận ra rằng đó là một kỹ năng và họ quyết định chọn ngành ấy bởi vì họ đơn giản là hứng thú với việc dạy học.

Cũng có rất nhiều lần kỹ năng của chúng ta phát triển vượt quá cả sự đam mê. Vị giáo sư tài tình Cal Newport thậm chí còn từng nói thế này:

“…chúng ta nên bắt đầu phát triển các kỹ năng hiếm và hữu ích theo cách một cách có quy luật. Một khi đã thu hút được sự chú ý từ thị trường, hãy sử dụng các kỹ năng này như là đòn bẩy để chèo lái sự nghiệp theo từng loại phong cách sống phù hợp với bản thân.”

Thi thoảng, chúng ta sẽ đụng phải những người có tài nhưng lại không có đam mê. Mấy người này thật là phiền khi bạn thật sự yêu thích một thứ gì đó mà họ sinh ra đã giỏi sẵn, phải không? Thế mà họ lại thường thiếu khả năng biến kỹ năng ấy thành thứ hữu dụng. Họ quyết định không cần phải cố gắng và có thể vượt qua mọi trở ngại nhờ sự “tài năng” ấy. Hoàn toàn không công bằng chút nào.

Những điều kể trên nghe có hợp lí không?

Nếu không, quay lại số #1 đi vậy.

Bạn không cần phải có sự đam mê để giỏi hay có năng khiếu ở một lĩnh vực nào đó. Và không phải lúc nào bạn cũng nên đặt sự đam mê lên trước bởi vì có thể bạn không có năng khiếu ở lĩnh vực này.

Ổn cả thôi, bạn sẽ vượt qua được nếu biết cách biến đam mê thành sở thích.

Ổn cả thôi, bạn sẽ vượt qua được nếu biết cách sử dụng niềm đam mê ấy để kiếm chút tiền mà không cần phải trở thành người giỏi nhất.

Ổn cả thôi, bạn có thể tìm kiểm và phát triển các kỹ năng mà bạn muốn. Những kỹ năng ấy sẽ gửi đến bạn một khoảng không tự do (mong là vậy) sau này.

Vậy nếu bạn không phải người không có tài năng thì sao?

Mình cá là bạn sẽ tìm cách giải quyết được vấn đề của bản thân thôi.

-

Dịch giả: Bùi Hà -ToMo - Learn Something New

(*) Bản quyền bài dịch thuộc về ToMo. Khi chia sẻ, cần phải trích dẫn nguồn đầy đủ tên tác giả và nguồn là "Dịch Giả: Bùi Hà - Nguồn: ToMo - Learn Something New". Các bài viết trích nguồn không đầy đủ, ví dụ: "Theo ToMo" hoặc khác đều không được chấp nhận và phải gỡ bỏ.

(**) Follow FacebookToMo - Learn Something New để đọc các bài dịch khác và cập nhật thông tin bổ ích hằng ngày.

(***) Trở thành Tình nguyện viên, Thực tập sinh Part-time tại ToMo để rèn luyện ngoại ngữ và đóng góp tri thức cho cộng đồng tại: https://bit.ly/ToMo-hiring.