Thực đơn cho người sỏi thận cần xây dựng dựa theo tư vấn của bác sĩ để hỗ trợ quá trình điều trị hiệu quả. Vậy thực đơn cho người bị sỏi thận cần ưu tiên những thực phẩm nào?
Bài viết được tư vấn bởi Trung tâm Thông tin Y khoa, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP.HCM.
Nguyên tắc xây dựng thực đơn cho người bị sỏi thận
Nguyên nhân gây ra bệnh sỏi thận có thể xuất phát từ chế độ dinh dưỡng không hợp lý, chẳng hạn như tiêu thụ thực phẩm chứa nhiều muối, axit oxalic hoặc uống không đủ nước. Theo thời gian, chức năng thận suy giảm, dẫn đến tích tụ các chất cặn bã và hình thành sỏi thận. Do đó, để hạn chế nguy cơ hình thành sỏi cũng như hỗ trợ điều trị hiệu quả, thực đơn dành cho người bị sỏi thận cần được xây dựng dựa trên các nguyên tắc sau:
- Hạn chế món ăn chứa nhiều muối, đường hoặc bột ngọt.
- Hạn chế món ăn chứa nhiều chất đạm, kali.
- Tăng cường lượng rau xanh và trái cây tươi trong thực đơn hàng ngày.
- Uống đủ lượng nước tối thiểu trong một ngày theo chỉ định của bác sĩ.
Thực đơn cho người sỏi thận nên bao gồm những thực phẩm nào?
Trong chế độ dinh dưỡng hàng ngày, có những thực phẩm người bệnh sỏi thận nên ăn và không nên ăn, mục đích là để hỗ trợ cho quá trình điều trị bệnh đạt được hiệu quả tốt hơn. Người bệnh nên đi khám tư vấn bác sĩ dinh dưỡng cụ thể. Một số lưu ý về thực đơn dành cho người bị sỏi thận gồm:
1. Các loại thực phẩm nên ăn
Trong thực đơn cho người sỏi thận, nên có những thực phẩm sau để giúp người bệnh cải thiện sức khỏe:
- Nước: Uống đủ nước mỗi ngày là yếu tố rất quan trọng đối với người bị sỏi thận. Lượng nước cần thiết sẽ được bác sĩ khuyến nghị dựa trên thể trạng của từng người. Việc cung cấp đủ nước giúp pha loãng nước tiểu, giảm nguy cơ tích tụ cặn bã và hình thành sỏi. (1)
- Chanh, cam: Chanh và cam chứa nhiều citrate, một hợp chất có khả năng làm giảm lượng axit trong nước tiểu - nguyên nhân chính gây ra sỏi axit uric. Citrate còn có thể làm tan sỏi axit uric khi sỏi mới hình thành. Người bệnh có thể pha loãng nước cốt chanh hoặc cam với nước để uống mỗi ngày.
- Sữa: Sữa là nguồn cung cấp canxi dồi dào. Việc tiêu thụ canxi từ sữa giúp giảm nguy cơ hình thành sỏi thận hơn so với việc bổ sung canxi từ các loại thực phẩm chức năng.
- Các loại hạt: Hạt điều, đậu phộng, hạt óc chó… là những loại hạt nên có trong thực đơn của người sỏi thận. Các loại hạt này cũng là nguồn canxi phong phú. Canxi từ các loại hạt này khi tiêu thụ sẽ liên kết với oxalat trong hệ tiêu hóa, giúp giảm nguy cơ hình thành sỏi canxi oxalat trong thận.
- Các loại đậu: Đậu lăng, đậu Hà Lan và các loại đậu khác là nguồn cung cấp protein lành mạnh, rất có lợi cho người bị sỏi thận. Đây là nhóm thực phẩm nên được bổ sung thường xuyên trong thực đơn cho người bị sỏi thận.
- Gạo và yến mạch: Gạo và yến mạch chứa hàm lượng oxalat thấp, giúp giảm nguy cơ hình thành sỏi thận. Đồng thời, đây cũng là nguồn cung cấp năng lượng tốt, hỗ trợ quá trình điều trị bệnh.
- Súp lơ xanh: Súp lơ xanh là thực phẩm chứa ít oxalat và giàu kali. Kali đóng vai trò quan trọng trong việc hòa tan canxi oxalat và canxi phosphat - hai thành phần chính trong sỏi thận. Việc bổ sung súp lơ xanh vào thực đơn sẽ hỗ trợ quá trình điều trị hiệu quả hơn.
Xem thêm:
- Bệnh nhân sỏi thận nên ăn gì?
2. Các loại thực phẩm nên tránh
Thực đơn hàng ngày cho người bị sỏi thận cần hạn chế các loại thực phẩm sau để tránh làm bệnh trở nên nghiêm trọng hơn:
- Thực phẩm mặn: Hàm lượng natri cao trong thực phẩm mặn làm tăng nguy cơ hình thành sỏi thận. Một số thực phẩm cần hạn chế trong thực đơn cho người sỏi thận là thực phẩm chế biến, thức ăn đóng gói sẵn (thịt đóng hộp, mì ăn liền…), thức ăn nhanh (gà rán, khoai tây chiên…). Trong trường hợp muốn sử dụng thực phẩm chế biến sẵn, người bệnh nên kiểm tra hàm lượng natri trên bao bì sản phẩm. (2)
- Thực phẩm bổ sung vitamin C: Tiêu thụ quá nhiều vitamin C từ thực phẩm bổ sung có thể thúc đẩy quá trình chuyển hóa oxalat, làm tăng nguy cơ sỏi thận. Vì vậy, người bệnh chỉ dùng thực phẩm bổ sung vitamin C nếu có chỉ định cụ thể của bác sĩ. Nếu không, người bệnh chỉ nên bổ sung vitamin C từ nguồn tự nhiên.
- Thực phẩm bổ sung canxi: Bổ sung canxi quá mức có thể dẫn đến việc cơ thể đào thải canxi qua nước tiểu, tăng nguy cơ hình thành sỏi thận. Trong thực đơn cho người sỏi thận, cần trao đổi với bác sĩ về hàm lượng canxi an toàn.
- Một số loại trái cây: Quả mâm xôi, chà là… có hàm lượng oxalate cao, không nên có trong thực đơn dành cho người bị sỏi thận vì có thể khiến cho bệnh chuyển biến trầm trọng hơn.
- Một số loại rau: Người bệnh sỏi thận không nên ăn nhiều rau bina, khoai tây, củ cải trắng, cà rốt… Vì nhóm thực phẩm này cũng có chứa nhiều oxalate. Đối với nhóm thực phẩm này, người bệnh chỉ cần giảm lượng tiêu thụ, không phải kiêng tuyệt đối.
- Caffeine: Thực phẩm chứa caffeine như cà phê có thể gây tiểu nhiều, dẫn đến mất nước và làm tăng nguy cơ sỏi thận. Vì vậy, người bệnh nên hạn chế hoặc loại bỏ cafein khỏi thực đơn hàng ngày. (3)
- Protein động vật: Tiêu thụ nhiều protein từ động vật có thể dẫn đến tình trạng tích tụ axit uric trong cơ thể, tăng nguy cơ mắc bệnh sỏi thận. Thay vì sử dụng nguồn protein từ động vật, người bệnh nên thay thế bằng nguồn protein từ thực vật.
Gợi ý thực đơn cho người sỏi thận tham khảo
Người bệnh sỏi thận nên đi khám bác sĩ, nhờ tư vấn thực đơn cụ thể. Có thể tham khảo một số thực đơn sau đây để hỗ trợ nâng cao sức khỏe:
- Bữa sáng
- Súp mì gà: 100g mì tươi và 35g gà bỏ da.
- Bữa trưa
- 2 chén cơm.
- 50g trứng hấp.
- 30g đậu hũ hấp.
- 100g bắp cải luộc.
- 2 miếng cam tươi.
- Bữa phụ 1
- 100g súp đậu đen.
- Bữa tối
- 2 chén cơm.
- 70g cá hồi áp chảo với thảo mộc.
- 100g canh cà chua trứng.
- 100g bông cải xanh hấp.
- 100ml nước ép dưa hấu.
- Bữa phụ 2
- 70g bánh táo yến mạch.
Lưu ý: Thực đơn cho người sỏi thận vừa chia sẻ chỉ mang tính chất tham khảo. Món ăn và lượng thức ăn có thể thay đổi dựa trên thể trạng và sở thích của người bệnh. Để được tư vấn về cách thiết kế thực đơn dành cho người bị sỏi thận, hãy liên hệ với bệnh viện uy tín và trao đổi cùng bác sĩ.
Địa chỉ xây dựng thực đơn hàng ngày cho người bị sỏi thận cá nhân hóa
Việc xây dựng thực đơn cho người bị sỏi thận cần dựa trên thể trạng và tình hình sức khỏe hiện tại của người bệnh. Do đó, người bệnh nên sắp xếp thời gian đến thăm khám tại các chuyên khoa dinh dưỡng của bệnh viện uy tín. Tại đây, bác sĩ sẽ đánh giá tình trạng cụ thể và đưa ra những lời khuyên chi tiết về chế độ ăn uống phù hợp. Một thực đơn khoa học và hợp lý sẽ hỗ trợ quá trình điều trị bệnh đạt hiệu quả cao hơn.
Khoa Dinh dưỡng Tiết chế tại Hệ thống Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh, Trung tâm khám chữa bệnh Tâm Anh Quận 7 là địa chỉ thiết kế thực đơn hàng ngày cho người bị sỏi thận uy tín, chất lượng. Đơn vị cung cấp dịch vụ thăm khám và thiết kế thực đơn cá nhân hóa, dựa vào thể chất và sở thích cá nhân của người bệnh. Thực đơn được xây dựng bởi đội ngũ chuyên gia, bác sĩ giàu kinh nghiệm, bảo vệ sức khỏe người bệnh và hỗ trợ nâng cao hiệu quả điều trị.
Ngoài ra, Hệ thống Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh còn trang bị đầy đủ hệ thống máy móc và trang thiết bị tối tân, có thể chẩn đoán và đánh giá chính xác tình hình sỏi thận ở người bệnh. Từ đó xây dựng kế hoạch điều trị sỏi thận an toàn và hiệu quả.
Để đặt lịch thăm khám tại Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh và Phòng khám Đa khoa Tâm Anh Quận 7, vui lòng liên hệ:
Chế độ dinh dưỡng có vai trò quan trọng đối với sức khỏe của người bị sỏi thận. Vì vậy, thực đơn cho người sỏi thận hay thực đơn cho người bị sỏi thận cần nhận được sự tư vấn từ các chuyên gia. Người bệnh cũng cần điều trị bệnh theo chỉ định chi tiết của bác sĩ.
