Có nên học nhiều ngoại ngữ cùng lúc?

Đối với dân học ngoại ngữ, biết 1 rồi muốn biết 2; biết 3, biết 4 rồi tò mò đến 5. Nhất là đối với những ngôn ngữ có cùng gốc như Pháp, Ý, Tây Ban Nha, Bồ Đào Nha. Bởi lẽ, khi tiếp xúc, chúng ta nhận ra những thứ vừa quen, vừa lạ. Sự tò mò thúc đẩy chúng ta khám phá thêm một ngôn ngữ mới (vì đằng nào chẳng tốn công học rồi). Tuy nhiên, đã bao giờ bạn nghĩ mình sẽ thử học nhiều ngoại ngữ cùng lúc? Hay nên chăng “một tiếng cho chín, còn hơn chín tiếng” nhỉ?

Thực tế, Ly thấy việc học cùng lúc nhiều ngoại ngữ không phải là điều bất khả thi. Nhất là khi bạn đã khá vững một ngoại ngữ nào đó.

Đứng dưới góc độ một người từng vùi đầu 6 tháng tập trung nâng trình tiếng Tây Ban Nha; sau đó vừa học song song tiếng Ý (cho vui) và tiếng Bồ (cho công việc), Ly có vài điều đúc kết như sau. Các bạn thử cân nhắc những chia sẻ dưới đây để có lựa chọn phù hợp nhất cho bản thân. Trả lời được 4 câu hỏi này là bạn đã tìm ra hướng đi cho mình rồi.

Tại sao bạn muốn học nhiều ngoại ngữ cùng lúc?

Nghe hơi hài hước, nhưng Ly từng học song song tiếng Ý và tiếng Bồ trong cùng một thời gian vì:

• Lỡ đăng kí một khóa tiếng Ý do nhận được voucher giảm tận 50% học phí cho khóa A1 tại Ngày hội Ngôn ngữ châu u. Có hơn 3 triệu học phí tận 120 tiết học thì phải (Ly không còn nhớ chính xác con số nữa, nhưng loanh quanh tầm đó). Một đứa ham voucher, ham khuyến mãi, cũng thích ngôn ngữ như Ly không thể bỏ phí cơ hội này được. Dù phải đi đến 18 hay 20km/chiều gì đó để đi học.
• Cơ hội việc làm tới bất ngờ. Ly được tuyển dụng để phát triển sản phẩm của công ty tại thị trường Brazil với tiếng Bồ Đào Nha là ngôn ngữ chính. Tiếng Tây được B1, tiếng Bồ với tiếng Tây lại có nhiều điểm tương đồng. Thế là Ly nghĩ sử dụng tiếng Anh thôi chưa đủ. Muốn tìm hiểu sâu về thị trường, tốt nhất biết một chút tiếng Bồ vẫn hơn.

Và đó là lí do khiến Ly quyết định cùng lúc học luôn 2 ngoại ngữ. Đôi khi mọi thứ diễn ra rất tình cờ.

Nhưng nếu cho Ly quay ngược thời gian về quá khứ, Ly của hiện tại sẽ bảo với Ly của năm nhất, năm hai đại học rằng: Ê Ly, nghiêm túc học thêm tiếng Anh, Tây Ban Nha và Ý đi xem nào. Wow, hồi đó bỏ phí kha khá thời gian. Chưa kể biết càng nhiều thứ tiếng, bản thân sẽ càng có nhiều cơ hội trong tương lai. Không chỉ là cơ hội việc làm, và còn là cơ hội biết thêm về thế giới ngoài kia.

Ngoài ra, nếu bạn bắt buộc phải chạy nước rút để kiếm chứng chỉ ngôn ngữ này kia phục vụ mục đích du học, công việc, định cư… thì học nhiều ngoại ngữ cùng lúc lại là điều bắt buộc rồi. Sao mà chọn lựa được cơ chứ.

Bạn dành được bao nhiêu thời gian cho việc học?

Hãy xác định rằng: Học một ngoại ngữ đã tốn thời gian. Vậy thì học nhiều ngoại ngữ sẽ tốn gấp 2, gấp 3 thời gian rồi.

Nếu bạn chỉ học cho vui, để mở mang đầu óc chút đỉnh, để thấy cuộc sống thú vị, thời gian rảnh bớt nhàm chán, thì cứ chậm mà chắc thôi. Nay học hết 1,2 bài trên Duolingo của mấy thứ tiếng luôn. Âu vậy là tuyệt vời.

Trong trường hợp, học (dù cho vui, để thỏa đam mê nhưng) có mục đích ràng: Thi chứng chỉ tiếng sau 6 tháng chẳng hạn, bạn cần rất nghiêm túc sắp xếp thời gian hợp lí. Vẫn là mỗi ngày học 5-10 từ vựng/ngôn ngữ; nhưng cần dành thêm thời gian để học ngữ pháp, nói, viết…

Nếu không có lộ trình rõ ràng, phân bổ thời gian hợp lí, bạn dễ rơi vào cảm giác giậm chân tại chỗ, học mãi không thấy tiến bộ. Từ đó dẫn đến chán nản vì học không ra đâu vào đâu. Rồi đi đến kết luận: Học cùng lúc nhiều ngôn ngữ là không hiệu quả, phung phí thời gian. Trong khi thứ sai lầm là thiếu lộ trình, chứ đây không hề là “nhiệm vụ bất khả thi”.

Bạn đã chuẩn bị được bao nhiêu tài liệu cho mỗi thứ tiếng?

Tốt nhất, bạn nên chuẩn bị số lượng tài liệu tương đương cho mỗi thứ tiếng. Tại sao ư?

• Một là, như đã nói ở phần trên, chúng ta cần sắp xếp lộ trình học rõ ràng. Khi có lượng tài liệu hoặc nguồn học dồi dào, bạn dễ dàng phân bổ mỗi ngày học bao lâu? Học xen kẽ: Hôm nay tiếng này, mai tiếng kia. Mọi thứ diễn ra tuần tự như thế nào.
• Hai là, khi có lượng tài liệu tương đương nhau, chúng ta đỡ sa đà vào việc chỉ học 1 trong 2 thứ tiếng, dù ban đầu đã vận động bản thân học song song rồi. Thật vậy, khi thấy 1 thứ tiếng nào đó có lượng tài liệu nổi trội, nhiều sách hay ho, học mãi không hết; chúng ta có xu hướng chinh phục chúng nhiều hơn. Hoặc có một bộ phận ngược lại, thấy số lượng ít kia, làm nhanh gọn lẹ luôn cho xong.

Như vậy kế hoạch vừa dễ đổ bể, mà chúng ta cũng dễ rơi vào trường hợp: Học nhanh nhẹn, quên chóng vánh.

Bạn có sợ mình sẽ lẫn lộn giữa các thứ tiếng hay không?

Tại sao Ly lại để câu hỏi này cuối cùng? Trong khi đây là tâm lí thường gặp phải của những người phân vân có nên học nhiều thứ tiếng cùng lúc.

Bởi lẽ đó là điều hiển nhiên. Học riêng rẽ từng ngôn ngữ một còn sợ, huống gì chơi trội cùng lúc học nhiều thứ tiếng.

Thật ra, nếu bạn quyết định học cùng lúc 2 hay nhiều ngôn ngữ không cùng gốc, thì việc lẫn lộn sẽ ít xảy ra hơn. Ví dụ: Vừa học tiếng Pháp, lại luyện luôn tiếng Hàn. Hoặc vừa ngó nghiêng tiếng Tây Ban Nha, lại luyện tay viết thư pháp chữ Hán. Ly đồ rằng vậy chứ đã học như thế bao giờ đâu mà dám khẳng định 100%. Nhưng nghe cũng có lí phải không các bạn.

Còn với những ngôn ngữ có cùng gốc, chắc chắn sẽ dễ nhầm lẫn hơn. Nhưng điểm cộng là vì giống nhau nên dễ dàng so sánh. Lắm khi học một mà biết hai luôn. Thay vì nhắc lại cùng một đơn vị kiến thức một vài lần, thì chúng ta đã nhân đôi khi học 2, nhân ba khi học 3 ngoại ngữ rồi. Đôi khi vừa tiết kiệm thời gian, lại còn nhớ lâu kiến thức nữa chứ.

Và các bạn cũng có thể tham khảo thêm bí quyết của Ly giúp hạn chế sự nhầm lẫn khi học nhiều ngoại ngữ chung gốc tại đây nha.

Sợ thì ai chẳng sợ, nhưng thử bước qua vùng an toàn một lần xem.

Lỡ không theo được thì có mất gì đâu nhỉ. Hihi.

Cuối cùng, mọi người chọn học cùng lúc hay riêng lẻ từng thứ tiếng? Để lại comment dưới đây để chia sẻ kinh nghiệm cho tất cả cùng tham khảo được nha.